یوبوت محصولی پلیمری با پایه پلی پروپلین است، که با هدف سبک سازی دال‌ها در سقف و پی‌های گسترده‌ی بتنی طراحی شده است. دال یوبوت از نوع دال‌های مجوف متشکل از تیرچه‌های عمود بر هم است، و بار را به صورت دو طرفه منتقل می‌کند. دال‌های یوبوت جزو سیستم‌های دوطرفه مشبک با قالب‌های ماندگار دسته بندی می‌شوند. نوارهای باربر طراحی شده در دال‌های مشبک یوبوت در حقیقت تیرهای شکل متعامدی هستند که به جهت سختی بالای خود و سبکی دال قادر به باربری در دهانه‌های بلند و کنترل مناسب خیز در این دهانه‌ها هستند.
در ساختمان‌های بلند مرتبه یا دارای سقف با ارتفاع بلند، جهت جلوگیری از تغییر شکل و بوجود آمدن خیز، لازم است دیافراگم سقف به صورت سخت عمل کند. در نتیجه نیاز به دال بتنی به دلیل سختی بالا، همواره مورد توجه مهندسین بوده است. به دلیل نیاز به کنترل خیز و ترک‌های بوجود آمده در دال‌های بتنی استفاده از دال‌های بتنی محدود به دهانه‌های کوچک بوده و در صورت اجرا در دهانه‌های بزرگ، وجود تیر با آویزهای بلند و هزینه‌های اجرا مشکل کارفرمایان را دوچندان می‌نمود که سیستم دال مجوف یوبوت (سقف یوبوت) تمام این اشکالات را حل نموده است.
ماهیت و عملکرد قالب‌های یوبوت
هدف اصلی از قرار دادن قالب‌های یوبوت در داخل دال‌های بتنی، ایجاد حفره‌های خالی در داخل دال و حذف بتن ناکارآمد در میان آن است. این کار باعث میشود تا علاوه بر سبک‌تر شدن دال، امکان پوشش دهانه‌های بزرگتر به دلیل ضخامت و سختی زیاد دال امکان‌پذیر باشد.
این قالب‌ها نقش سازه‌ای نداشته و فقط وظیفه حذف بتن و ایجاد حفره در داخل بتن را دارند و پس از گیرش بتن، عملاً کارایی دیگری ندارند. به دلیل عدم خارج کردن قالب‌ها از میان بتن به آنها قالب‌های ماندگار نیز می‌گویند.
مفهوم سيستم سقف یوبوت (سقف دال مجوف)
امروزه از دال‌های تخت بتنی با آرماتورگذاری معمولی می‌توان در دهانه‌های بلند استفاده نمود. تغييرات جديد انجام شده در آيين نامه‌های طراحی و امکان استفاده از تکنولوژی‌های جديد باعث کاهش وزن دال و هزينه‌های اجرايی آن شده است. برخی از پيشرفت‌های انجام شده در زمينه تکنولوژی بتن مسلح و دلايل اجرای دال‌های تخت بتنی در دهانه‌های بلند به ترتيب زير است.
استفاده از آرماتورهای فولادی با مقاومت بالا
استفاده از آرماتور منفی در وجه فوقانی دال به منظور کاهش تغيير شکل‌ها در دال‌های چند دهانه
استفاده از بتن مقاومت بالا در دال‌ها
استفاده از سيستم‌های قالب بندی جديد که علاوه بر امکان ايجاد هندسه دلخواه دال، باعث کاهش هزينه‌های اجرايی نيز میشود.
در انتخاب سيستم سقف بتن آرمه، علاوه بر اقتصاد طرح می‌بايست به نکات زير توجه داشت.
سقف بايد مقاومت کافی در برابر بارهای اعمال شده را داشته باشد.
به منظور محدود نمودن مقادير تغيير شکل‌ها تحت بارگذاری‌های دائم و غير دائم می‌بايست سختی مورد نياز دال فراهم شود.
با افزایش ابعاد دهانه‌ها، معیار سختی از اهمیت بیشتری برخوردار میشود. در این حالت امکان دارد به جای معیار مقاومت، معیار سختی تعیین کننده ابعاد اصلی باشد.
با افزایش سختی دال می‌توان دهانه‌های بیشتری را پوشش داد. این امر که به یاری سیستم‌های قالب بندی امکان پذیر شده و باعث ایجاد دال‌های متفاوت با سختی‌های متفاوت میشود که برخی از آنها به شرح زیر است.
- دال تخت
- دال تخت کتیبه دار (قارچی)
- دال با تیرهای فرعی
- دال مجوف
- دال مجوف (سقف یوبوت)
در دال‌های مجوف، استفاده از یک شبکه تیر متعامد در زیر دال اصلی، باعث کاهش حجم بتن ریزی، آرماتورگذاری و در عین حال کاهش وزن سقف میشود. با این وجود در این سیستم سختی مقطع دال افزایش می‌یابد. این افزایش سختی به دلیل ایجاد مقطع T شکل در دال است. دال مجوف (یوبوت) با تغییر مقطع از T به I و در نتیجه افزایش بیشتر سختی دال به وجود آمده است. این فن آوری از ترکیب نوآورانه بتن، میلگرد و قالب‌هایی از جنس پلی پروپیلن ساخته شده و با قرارگیری این قالب‌ها در میان بتن و حذف بتن ناکارآمد علاوه بر کاهش وزن دال و مصرف بتن باعث افزایش سختی دال میشود. همچنین ضخامت تمام شده این دال‌ها با توجه به دهانه‌ها و بارگذاری‌های مختلف، متفاوت است.
مزایای اجرائی
ایجاد دهانه‌ها و کنسول‌های بزرگتر
کاهش میزان انتقال صوت، حرارت و لرزش
امکان حذف تیرها و ایجاد دال تخت
بهبود عملکرد لرزه‌ای
امکان ایجاد شکل‌ها و بازشوهای بزرگ و نامنظم در سقف
امکان ستون گذاری نامنظم
مزایای فنی
امکان حذف تیر بین ستون‌ها و یا استفاده از تیرهای پنهان بدون آویز که مکان یابی بهینه ستون‌ها را فراهم می‌نماید.
توزیع متقارن نیروها در نقاط مختلف دال سقف.
کاهش تعداد، ابعاد و تنوع ستون‌ها.
قابلیت طراحی بهتر پلان معکوس به جهت حذف تیرهای میانی.
افزایش قابل ملاحظه سختی دال سقف با افزایش جزئی وزن آن که کنترل خیز سقف را تسهیل نموده ، امکان افزایش فاصله ستون‌ها و اجرای سازه‌های با دهانه بزرگ را فراهم می‌نماید.
کارائی بهتر سقف از نظر عایق بندی صوتی و لرزش صفحه‌ای.
کاهش بارهای وارده بر خاک (در صورت استفاده از یوبوت در فونداسیون) و امکان حذف یا کاهش تعداد و ابعاد شمع‌ها در خاک‌های سست.
ایمنی بالا در برابر آتش سوزی و تامین نیازهای فنی
مزایای اقتصادی
کاهش در مصرف بتن و میلگرد
سرعت بالای اجرا و کاهش زمان پروژه
افزایش فضای مفید ساختمان و امکان تامین پارکینگ بیشتر بر اساس مقررات شهرسازی به دلیل امکان کاهش تعداد و ابعاد ستون‌ها
انعطاف در معماری به دلیل کاهش تعداد ستون‌ها و قابلیت بالا در تقسیم فضا بر اساس خواست مشتری
امکان اجرا در فونداسیون‌ها و طبقات در انواع ساختمان‌های مسکونی، صنعتی، تجاری و عمومی
انواع قالب یوبوت
قالب‌های یوبوت موجود در بازار ایران را می‌توان به چهار دسته تقسیم نمود.
- قالب یوبوت تک
- قالب یوبوت دوبل
- قالب یوبوت اصلاح شده
- قالب یوبوت پلی استایرن
قالب یوبوت تک
این نوع قالب اولین نوع یوبوت استفاده شده در صنعت ساختمان بوده و به صورت یک تکه است. این قالب‌ها دارای بندهایی در چهار طرف خود هستند که علاوه بر تعیین فاصله بین قالب‌ها بنا به سلیقه طراح، باعث حرکت کمتر یوبوت‌ها در هنگام بتن‌ریزی میشود. وجود پایه‌های موجود در زیر قالب‌های یوبوت با ارتفاع‌های مختلف باعث ایجاد لایه پایین با ضخامت‌های مختلف میشود و تعادل یوبوت را به دلیل قرار گرفتن کامل بر روی کف بر‌قرار می‌کند.
از مزایای این نوع یوبوت می‌توان به هزینه تمام شده کمتر، سرعت بالای تولید و هزینه حمل کم به دلیل قرار گرفتن این قالب‌ها در داخل یکدیگر در زمان حمل و انبار، اشاره نمود.
بزرگترین عیب این قالب‌ها امکان ورود بتن به داخل قالب‌ها در صورت بتن‌ریزی نا‌مناسب بوده که در این صورت فرض اصلی طراحی سازه که وجود حفره‌های خالی در سقف می‌باشد زیر سوال می‌رود.
عیب دیگر این نوع قالب‌ها بتن‌ریزی در دو لایه است که ممکن است باعث ایجاد درز سرد افقی در بتن شود. همچنین با توجه به شکل قالب‌ها تمرکز تنش در حد فاصل لایه بتن پایین و تیر ایجاد شده در بین دو یوبوت به دلیل زاویه تند زیاد است.
قالب یوبوت دوبل
این قالب‌ها نسل دوم یوبوت هستند. از آنجایی که ورود بتن به داخل یوبوت‌های تک باعث از بین رفتن فرض اولیه طراحی میشود، در بسیاری از موارد بتن به داخل قالب یوبوت وارد شده است. بايد به صورت احجام كاملاً بسته از هر طرف، توليد شوند تا از ورود بتن به داخل قالب جلوگيري به عمل آيد. بتن‌ريزی كل مقطع سقف شامل فضای زير، بين و بالای قالب‌ها بايد از آغاز تا پايان به صورت عملياتی پيوسته انجام شده و از به وجود آمدن اتصال سرد بين لايه‌ها دوری شود. این امر باعث تولید قالب‌های دوبل با حجم کاملاً بسته میشود. شکل و ابعاد این قالب‌ها دقیقاً مشابه قالب‌های تک بوده با این تفاوت که از دو تکه بر روی هم ساخته می‌شوند.
به دلیل بسته بودن حجم این یوبوت‌ها امکان نفوذ بتن به داخل آنها از بین می‌رود و دال ایجاد شده کاملاً منطبق با ضوابط طراحی و آیین‌نامه خواهد بود. دو تکه بودن این قالب‌ها باعث میشود حجم مورد نیاز در حمل و انبار کاهش یابد و هر قطعه در محل پروژه به صورت حجم بسته در می‌آید. از معایب این نوع قالب می توان به هزینه بالاتر تولید و زمان بر بودن آن اشاره نمود.
قالب یوبوت اصلاح شده
در بتن‌ریزی دال‌هایی که در آنها از قالب‌های یوبوت تک و دوبل با ابعاد ۵۲ در ۵۲ سانتیمتر استفاده شده، باید از بتن با روانی (اسلمپ) بالا به همراه فوق روان‌کننده استفاده نمود و همچنین ویبره کردن بتن جهت پرشدن زیر قالب‌ها باید با دقت بالا انجام شود. در غیر این صورت بتن به زیر قالب‌ها نفوذ نکرده و نتیجه آن، ایجاد حفره در زیر سقف باشد.
یوبوت اصلاح شده با هدف برطرف نمودن این مشکل با ابعاد ۳۰ سانتیمتری تولید میشود. همچنین با توجه به حجم بسته قالب‌ها، امکان ورود بتن به داخل آنها وجود ندارد. تولید این قالب‌ها به صورت بادی بوده و در نتیجه هزینه کمتری به نسبت قالب‌های تک و دوبل خواهند داشت.
یکی از معایب اصلی این قالب‌ها مصرف بتن بیشتر نسبت به قالب یوبوت دوبل است. از آنجایی که حداقل فاصله بین قالب‌ها ۱۰ سانتیمتر در نظر گرفته شده، به دلیل کوچکتر بودن قالب‌های یوبوت اصلاح شده به نسبت قالب یوبوت دوبل، تعداد تیرهای ایجاد شده در یک سطح مشخص بیشتر و در نتیجه وزن آن نیز بیشتر است.
روش اجرا
بستن قالب تخت زیرین دال
در این مرحله با توجه به تغییرات موجود قالب بندی زیرین دال انجام می‌گیرد. این قالب‌ها می‌توانند از جنس چوب،پلی وود، فلز و یا کارتن پلاست باشد.
بستن شبکه آرماتور پایین دال
شبکه آرماتور پایین طبق نقشه‌های اجرایی باید به گونه‌ای بسته شود که حداقل یک میلگرد در بین قالب‌های U-Boott قرار گیرد. به طور معمول فاصله مناسب شبکه میلگردها ۲۰ سانتیمتر است.
چیدن قالب‌ها با توجه به نقشه‌های اجرایی
در این مرحله قالب‌های U-Boot طبق نقشه‌های اجرایی چیده و فاصله آنها به وسیله بند‌های تعبیه شده روی قالب تنظیم میشود.
بستن شبکه آرماتور بالای دال
در این مرحله شبکه‌ی آرماتور بالای دال بسته شده و هم چنین در صورت نیاز به آرماتورهای برشی این آرماتورها در بین قالب ها قرار می‌گیرند.
بتن ریزی لایه اول
در اجرای این نوع دال‌ها بتن ریزی در دو لایه انجام میشود. لایه اول با افزودن روان کننده به بتن، به ضخامت حدودی ۵ تا ۱۰ سانتی متر (بسته به اندازه‌ی پایه‌ی قالب‌ها) ریخته میشود که باعث میشود با انجام عمل ویبره، بتن تمام سطح زیر قالب‌های ماندگار U-Boot را پر نماید.
تکمیل بتن ریزی
لایه دوم بر روی لایه اول ریخته میشود تا به ضخامت مورد نظر برسد. باید توجه داشت فاصله‌ی زمانی بین بتن ریزی لایه اول و دوم نباید به قدری باشد که باعث گیرایی لایه اول شود.
باز کردن قالب‌های کف
پس از گیرش بتن در زمان تعیین شده در مبحث نهم مقررات ملی ساختمان قالب‌های زیر دال جمع شده و به طبقه‌ی دیگر منتقل میشود.
نکات اجرایی
قالب‌های یوبوت می‌بایست مطابق نقشه‌های اجرایی بر روی سقف چیده شوند. اگر این فاصله نسبت به نقشه اجرایی متفاوت بوده که این تفاوت می‌بایست با ناظر پروژه هماهنگ شده و درصورت لزوم توسط محاسب سقف بررسی و تایید شود.
بست‌های موجود بر روی بند‌های کناری قالب‌های یوبوت با توجه به فاصله مورد نیاز اشاره شده در نقشه‌های اجرایی، تنظیم شده و با چسب پلاستیکی محکم میشود.
چیدن آرماتورهای شبکه بالا و پایین باید به گونه‌ای باشد که در بین هر دو قالب یوبوت یک میلگرد قرار گیرد.
در مناطقی که خطر خوردگی زیاد وجود ندارد، باید از اسپیسرهایی که فاصله وسط مقطع میلگرد پایین تا کف دال ۵/۲ تا ۳ سانتیمتر است، استفاده نمود.
در هنگام اجرای سقف یوبوت (به خصوص در استفاده از یوبوت‌های با سایز بزرگ (H>20 Cm)، توصیه میشود برای جلوگیری از بلند شدن یوبوت‌ها در هنگام بتن‌ریزی، شبکه پایین آرماتور توسط سیم آرماتوربندی به لوله یا پروفیل زیر بسته شود.
با توجه به اینکه قالب‌های یوبوت برای تحمل بار گسترده در حدود ۸۰ کیلوگرم طراحی شده‌اند، حتی‌الامکان از وارد آوردن بار بیشتر و یا بار متمرکز، بر روی یوبوت‌ها خودداری شود.
مطابق نقشه‌های اجرایی، در کنج هر یوبوت باید از آرماتور سنجاقی استفاده نمود. یکی از وظایف این سنجاق‌ها یکپارچه کردن شبکه بالا و پایین و ثابت نگه داشتن یوبوت‌ها در میان این دو شبکه است.
مقاومت بتن مورد استفاده در این دال‌ها در طراحی سازه تعیین میشود. روانی بتن (اسلامپ) مورد استفاده باید در حدود ۱۱ الی ۱۳ سانتیمتر بوده تا بتن به راحتی در زیر قالب‌ها حرکت کند.
در هنگام بتن‌ریزی بهتر است ابتدا یک لایه حدود ۱۰ سانتیمتری ریخته و ویبره زده شود و سپس روی آن پر شود.
پس از تکمیل آرماتورهای شبکه اصلی، حتماً کنترل شود تا میلگردهای اضافی مورد نیاز در نقشه‌ها اجرا شود. این میلگردها شامل میلگردهای اضافه وسط دهانه، روی ستون‌ها و دیوارهای برشی، بازشوهای بزرگ، آرماتورهای ۴۵ درجه اطراف بازشوها و … است.
دقت شود در صورت نیاز به اتصال اجزای غیر سازه‌ای به دال مجوف دوپوش (یوبوت) مانند نما، آسانسور و …، پلیت‌های طراحی شده در محل مورد نیاز قرار گرفته و محکم شود.
ایجاد خیز منفی به اندازه مجاز در هنگام قالب بندی دال امکان‌پذیر است.
جهت یکنواخت شدن ضخامت بتن، توصیه میشود قبل از بتن‌ریزی شاخص (شابلون) مناسب تهیه شود.
در صورت امکان از پمپ هوایی جهت بتن‌ریزی استفاده شود.
ضربه به سقف در هنگام پمپاژ، بتن‌ریزی را در دو لایه با مشکل مواجه کرده و باعث بالا آمدن قالب‌های یوبوت میشود.
با توجه به اینکه وزن دال طبقه بالا در بیشتر مواقع از وزن بار طراحی بیشتر بوده، بایستی در هنگام بتن‌ریزی هر سقف از جک اطمینان در زیر دو سقف قبلی استفاده شود.
زمان بازکردن قالب‌های سقف، باید با توجه به درجه حرارت هوا و مطابق با آیین‌نامه‌ها تعیین شود.
مقاومت میلگردهای مصرفی در یادداشت اول نقشه‌های اجرایی آورده شده است. باید توجه داشت تبدیل مقطع میلگرد در سقف بدون هماهنگی با محاسب سقف مجاز نیست.
مبانی طراحی سقف دال مجوف دوپوش U-Boot
استفاده از این نوع سقف بتنی در ساختمان‌هایی با اسکلت بتن مسلح، مطابق استاندارد ۲۸۰۰ ایران و مبحث ۹ مقررات ملی ساختمان ایران با عنوان طرح و اجرای ساختمان‌های بتن آرمه رعایت شود. مطابق استاندارد ۲۸۰۰ ایران، استفاده از این سیستم سقف، به همراه ستون‌های بتن آرمه به عنوان سیستم قاب خمشی منحصراً در ساختمان‌های ۳ طبقه یا کوتاه‌تر از ۱۰ متر مجاز است.
در صورت تجاوز از این حد تنها در صورتی استفاده از این سیستم سازه‌ای مجاز است که مقابله با انواع نیروهای جانبی وارده توسط دیوارهای برشی بتن مسلح تامین شود. در این سیستم به خصوص در حالت بزرگ بودن دهانه‌ها و وجود نیروی ثقلی قابل ملاحظه، در نظر گرفتن تمهیدات خاص به منظور کنترل برش سوراخ کننده (برش پانچ) بسیار حائز اهمیت است. این دال‌ها قابلیت ترکیب با کابل‌های پیش تنیده را جهت پوشش دهانه‌های بزرگ دارند. برای طراحی این دال‌ها از نرم افزار safe یا adapt استفاده میشود.
مقایسه سقف یوبوت با دیگر سقف‌هاس سازه‌ای
مقایسه سقف یوبوت با سقف تیرچه کرومیت
سقف یوبوت بر خلاف سقف تیرچه کرمیت، مناسب‌ترین سیستم‌های سازه‌ای بتنی است. لذا سرعت و نحوه اجرای آن متناسب با همین سیستم است و به نسبت سازه‌های فلزی سرعت اجرای کمتری دارد. ولی به لحاظ برآورد هزینه، اختلاف بسیار زیادی حتی تا ۴۰% بین سقف کرمیت و سقف یوبوت است.
سقف یوبوت با ایجاد تیرچه‌های I شکل متعامد می‌تواند با ضخامت کم، دهانه‌های بسیار بلند را پوشش دهد ولی سقف کرمیت برای دهانه‌های بالاتر از ۷٫۵mm توصیه نمی شود.
در سقف کرمیت به دلیل استفاده از تیرچه‌ها و نیز وجود تیرهای آویزدار در دهانه‌های بلند، اجرای سقف کاذب الزامی است.
سقف یوبوت با فراهم کردن ممان اینرسی بسیار بالا برای سقف، علاوه بر صلبیت زیاد در برابر ارتعاش، مقاومت لرزه‌ای بسیار مناسبی هم خواهد داشت. حفره‌های هوای موجود در سقف یوبوت موجب صدابندی هوا برد شده و از گسترش آتش جلوگیری به عمل می‌آورد.
مقایسه سقف یوبوت با سقف‌های با پرکننده کروی
سیستم دال مجوف یوبوت همانند سیستم‌های با پرکننده کروی می‌توانند سازه‌هایی با دهانه کوچکتر از ۸ متر را به راحتی پوشش دهند. برای دهانه‌های بیشتر از ۸ متر و تا ۱۰۰ متر به دلیل آنکه سقف با پرکننده‌های کروی جان برشی منظمی ندارد و در برابر برش‌های یک طرفه دال ضعف دارد باید همراه با تیرهای آویزدار اجرا شود و برای دهانه‌های بیش از ۱۰ متر اجازه اجرا ندارد.
دال با پرکننده کروی به دلیل عدم پایداری، نمی‌تواند زیر وزن کارگر قرار گیرد و لذا به کیج‌های فلزی جهت مهار نیاز دارد. همین موضوع هزینه اجرای این سیستم را افزایش می‌دهد. در ضمن به دلیل بسته بودن آن در هنگام بتن ریزی از داخل بتن بالا می‌زند که باید با سیم به زیر قالب بسته شود. این در حالیست که یوبوت با داشتن شیب جداره و لبه انتهایی و نیز باز بودن کف قالب چنین مشکلی را ندارد.
استفاده از انواع دیگر پرکننده مانند پرکننده‌های بالشتکی و نیز بیضوی مجاز نیست.
از مشکلات اصلی سقف با پرکننده‌های کروی، حمل و نقل آنها و جاگیر بودن در هنگام حمل و دپوی مصالح است. در حقیقت در این سیستم، هوا حمل میشود. در حالی که قالب‌های ماندگار یوبوت با داخل هم قرار گرفتن، حجم بسیار کمی را در حمل و نقل و دپوی مصالح اشغال می‌کند.
مقایسه سقف یوبوت با سقف دال و تیر
دال مجوف یوبوت و سقف دال و تیر، هر دو توانایی اجرای سازه با دهانه بلند را دارا هستند. در سیستم یوبوت، قالب‌بندی سقف همانند قالب بندی دال تخت بوده و غالباً تیرهای داخلی سقف حذف میشود، در صورتی که در سقف تیر دال به دلیل وجود تیرها و تیرچه‌های آویزدار، علاوه بر افزایش حجم و هزینه قالب‌بندی، اجرا را نیز با مشکل مواجه کرده و از سرعت اجرا می‌کاهد و در نهایت نیز باید زیر سقف حتما با سقف کاذب پوشانده شود.
به لحاظ اقتصادی یوبوت و سقف دال و تیر تقریباً در اجرا هزینه‌ای برابر دارند ولی با در نظر گرفتن هزینه اجرای سقف کاذب، هزینه فضای غیر مفید به دلیل آویز تیرها و نیز هزینه اجرای تاسیسات زیر سقف‌های دال و تیر، در مجموع هزینه سقف یوبوت بسیار کمتر خواهد شد.
سقف یوبوت به دلیل داشتن حفره‌های هوایی میانی در برابر انتقال صدای هوابرد و نیز جلوگیری از گسترش آتش، عملکرد بسیار مطلوبی دارد.
مقایسه سقف یوبوت با سقف پیش‌تنیده
دال مجوف یوبوت و سقف پیش‌تنیده، هر دو توانایی اجرای سازه با دهانه‌های بلند را دارا هستند. مشکل اصلی سقف‌های پیش‌تنیده در زمینه اجرا و نیز مشکل خیز و ارتعاش است.
سقف یوبوت مانند سایر سیستم‌های بتنی با اکیپ‌های ساده کارگری امکان اجرا دارد. این سقف با افزایش فاصله بین تار بالا و پایین دال‌های خود به راحتی می‌تواند خیز و ارتعاش را بدون افزایش بتن مصرفی و سنگین کردن سقف کنترل نماید.
به دلیل داشتن حفره‌های هوایی داخل سقف، سقف یوبوت در برابر انتقال صدای هوابرد و نیز گسترش آتش مقاومت خوبی دارد.
اجرای سقف پیش‌تنیده نیاز به اکیپ و تجهیزات اجرایی خاص دارد. در ضمن بتن مورد استفاده در سقف باید با عیار ۴۰۰ کیلوگرم ساخته شده و تا رسیدن به مقاومت لازم، عملیات اجرای سقف متوقف میشود.
برای اجرای سازه پیش تنیده در دهانه‌های بلند، به جهت کنترل خیز و ارتعاش، ضخامت سقف افزایش می‌یابد که موجب سنگین شدن سقف میشود. در ضمن غالباً در این سازه‌ها تیرهای آویزدار و کتیبه‌های بیرون‌زده مشاهده میشود که نیاز به اجرای سقف کاذب را به همراه دارد.
در مجموع به لحاظ اجرایی و تامین مصالح، سقف یوبوت اقتصادی تر از سقف پیش تنیده است.
مقایسه سقف یوبوت با سقف تیرچه بلوک
سقف یوبوت با داشتن دو دال بالا و پایین و جان‌های متعامد، سقفی با صلبیت بسیار بالا فراهم می‌آورد که علاوه بر مزیت در بار زلزله، امکان ارتعاش را نیز به سقف نمی‌دهد. این امر اجازه می‌دهد که دهانه‌های بلند حتی تا ۲۰۰ متر را با این سازه پوشش داد در حالی که برای استفاده از تیرچه بلوک در دهانه‌های بیش از ۷٫۵ متر و یا بارهایی مانند پارکینگ نیاز به تیرچه دوبل و افزایش هزینه های اجرایی می‌باشد.
در سازه یوبوت، ضخامت سقف بسیار کم میشود. به عنوان مثال ضخامت سقف در دهانه ۱۲ متر تنها ۳۵ سانتیمتر است ولی چنانچه از سقف تیرچه بلوک استفاده شود، تیرهای آویزدار با حداقل ارتفاع ۷۰ سانتیمتر بدست خواهد آمد.
سقف یوبوت در نهایت اجرا، سقفی صاف و بدون نیاز به سقف کاذب را فراهم می‌آورد در صورتی که در سقف تیرچه بلوک به دلیل وجود تیرهای آویزدار، نیاز به اجرای سقف کاذب الزامی است.
سرعت اجرا و سهولت اجرایی سقف‌های یوبوت و تیرچه بلوک مشابه یکدیگر است و تقریبا هر ۱۵ روز می‌توان یک طبقه از سازه را اجرا نمود.
سقف یوبوت به دلیل داشتن حباب‌های هوای داخل سقف و نیز عدم اشتعال آنها، اولا در برابر انتقال صدای هوابرد و ثانیا در برابر گسترش آتش و عدم تولید گازهای سمی، عملکرد بسیار مطلوبی دارد.
مقایسه سقف یوبوت با سقف عرشه فولادی
سقف دال مجوف یوبوت بر خلاف سقف کامپوزیت و عرشه فولادی مناسب برای سازه‌های بتن آرمه است. لذا سرعت و روش اجرای آن مشابه سیستم‌های بتنی است.
به لحاظ هزینه مصالح و اجرا، سیستم سقف یوبوت بسیار اقتصادی‌تر از سیستم کامپوزیت و یا عرشه فولادی است، حتی این اختلاف هزینه تا ۱۰۰% هزینه اجرای یوبوت می‌رسد.
سقف کامپوزیت و یا عرشه فولادی در هر دهانه‌ای نیاز به اجرای سقف کاذب دارد و این هزینه به سایر هزینه‌های این سقف اضافه خواهد شد. در حالی که یوبوت با ایجاد سقفی تخت در تراز زیرین، علاوه بر سهولت اجرای تاسیسات، نیازی به سقف کاذب ندارد.
سقف یوبوت با داشتن دو لایه دال (دوپوش) در بالا و پایین و نیز تیرچه‌های متعامد به عنوان جان، سختی خمشی بسیار زیادی را تامین می کند و این سختی، صلبیت بسیار زیاد در برابر زلزله و عدم ارتعاش سقف را نسبت به سقف کامپوزیت یا عرشه فولادی تامین می‌کند.
سقف یوبوت به دلیل داشتن حفره های هوای میانی، در برابر انتقال صدای هوابرد و نیز گسترش آتش بسیار مقاوم است. در صورتی که یکی از عمده مشکلات سقف‌های کامپوزیت و یا عرشه فولادی، انتقال صدا و جلوگیری از اثر آتش بر روی سازه است.
منبع : عمران سافت
ارسال نظر