پوکی استخوان، به معنای از بین رفتن توده استخوانی است. در نتیجه شکننده تر شدن استخوان های بدن، ممکن است شکستگی هایی در نواحی لگن، مهره ها و مچ دست ها پیش آید.
●شیوع
در این کشور بیش از ۲۵میلیون نفر مبتلا به پوکی استخوان هستند، که همین میزان شیوع، این بیماری را به صورت یک مشکل بهداشتی عمده درآورده است.از هر دو خانم مسن تر از ۵۰ سال، یکی دچار شکستگی های ناشی از پوکی استخوان هاست.،یک سوم تمام مردان، در سن ۷۵ سالگی، دچار پوکی استخوانند.این بیماری که بیشتر تصور می شود بیماری اشخاص سالخورده است، در هر سنی می تواند پیش آید.
●علائم
پوکی استخوان را اغلب بیماری خاموش می خوانند، چه، کم شدن توده استخوانی هیچ علامتی ندارد. مردم ممکن است، تا زمانی که استخوان هایشان به قدری ضعیف شده باشند که یک تلاش، تصادم، یا سقوط ناگهانی موجب شکستگی استخوان شود، متوجه نشوند که دچار پوکی استخوان هستند.فروریختن مهره ها ممکن است خود را به صورت احساس درد شدید در ناحیه پشت، کوتاه شدن قد، یا از ریخت افتادن مهره ها (مثلا وضعیت خمیده)، گرد شدن شانه ها و یا قوز درآوردن، نشان دهد.
●عوامل خطر
برخی از مردم بیشتر از دیگران در معرض ابتلا به بیماری پوکی استخوان هستند. عوامل خطر از این قرارند:جنس مونث ،یائسگی پیش از ۴۵سالگی،سابقه خانوادگی شکستگی ها در خانم های مسن،استفاده از برخی داروها، مانند استروئیدها،مصرف اندک کلسیم،استخوان های ظریف و یا کوچک،افراد سفیدپوست یا آسیایی تبار، زندگی توأم با فعالیت بدنی اندک،مصرف سیگار،کم وزن بودن. پیشگیری و تقویت استخوان ها پیش از ۳۵سالگی، احتمالا، بهترین دفاع در برابر بروز بیمار پوکی استخوان است. یک زندگی سالم بهترین راه تقویت استخوان هاست که به پیشگیری از پوکی استخوان کمک خواهد کرد.از رژیم غذایی متعادل و سرشار از کلسیم استفاده کنید،به طور منظم ورزش کنید، به ویژه ورزش هایی که پاها وزن بدن را تحمل می کنند، مانند پیاده روی سریع یا نرمش های هوازی،الکل مصرف نکنید،سیگار نکشید،در صورتی که پیش از وقت یائسه شده اید یا تخمدان هایتان (به دلیلی) با عمل جراحی خارج شده اند، نظر پزشکتان را در مورد درمان جایگزینی استروژن جویا شوید.
گرچه علاجی برای پوکی استخوان وجود ندارد، ولی درمان هایی هستند که به متوقف شدن کاهش توده استخوانی کمک می کنند:مطالعات نشان داده اند که در خانم هایی که دچار کاهش توده استخوانی هستند، استروژن می تواند مانع پیشرفت آن شود. در مورد استفاده از استروژن برای درمان پوکی استخوان، هنوز اختلاف نظر وجود دارد. در هرحال، هنوز بیم از بروز سرطان پستان وجود دارد؛ لیکن، مصرف پروژسترون همراه با استروژن خطر سرطان رحم را بسیار کاهش می دهد.
اگر کلسیم کافی در رژیم غذایی تان نیست، کلسیم کمکی می تواند راه حل مناسبی باشد. مصرف کلسیم تان را از حد مجاز و توصیه شده بیشتر نکنید، چرا که خطر بروز عوارض دیگر بیشتر خواهد شد.مصرف ویتامین د به همراه کلسیم لازم است و نور خورشید بزرگ ترین منبع این ویتامین است. اگر (به دلایلی) کمتر در معرض تابش نور خورشید هستید، مصرف روزانه ۸۰۰ واحد بین المللی ویتامین توصیه می شود. مطالعات نشان داده اند که کلسیم و ویتامین د می توانند از خطر شکستگی ناشی از پوکی استخوان ها بکاهند. کلسیم، همچنین قدرت اثر درمان های دیگر را افزایش می دهد.درمان دیگر پوکی استخوان، برای خانم های یائسه که برای درمان با استروژن مناسب نیستند و نیز برای مردان، استفاده از اسپری بینی کلسیتونین است. نشان داده شده که این دارو مانع شکستن استخوان ها شده، از دردهای حاصل از شکستگی های ستون فقرات نیز می کاهد.داروهای دیگر، مانندرالوکسیفن یا الکندرونیت نیز اثرات مثبتی روی علائم پوکی استخوان دارند.و بالاخره، اگر مبتلا به پوکی استخوان هستید، حتما با پزشکتان درباره بهترین شیوه درمان گفت وگو کنید.
●کاهش تراکم استخوان در زنان مبتلا به دیابت نوع ۱
رویترز: محققان دانشگاه پیتسبورگ در آمریکا می گویند میزان تراکم مواد معدنی استخوانی (BMD) در زنان مبتلا به دیابت نوع ۱ یا دیابت نوجوانان ۳ تا ۸ درصد کمتر از زنان سالم است.قبلا پژوهش ها نشان داده بودند که زنان مسن مبتلا به دیابت نوع ۱ نسبت به زنان غیردیابتی در معرض خطر بیشتر شکستگی استخوان هستند. اکنون بر مبنای این تحقیق به نظر می رسد که این وضعیت مربوط به کاهش تراکم استخوانی در سنین پایین تر در این زنان باشد.در حال حاضر روشن نیست که دیابت نوع ۱ چگونه باعث کاهش مواد معدنی استخوان می شود. دانشمندان می گویند ممکن است عدم کنترل دقیق قند خون و افزایش آزاد شدن مواد معدنی از استخوان دلیل این پدیده باشد.