ایمنی برق عبارت است ازمجموعه ای از آیین نامه ها ودستورالعملها یی که در هنگام مواجهه با تجهیزات وابزاربرقی وتعمیرات برق رعایت نموده تا حادثه برق گرفتگی برای انسان ایجاد نگردد را ایمنی در برابر برق میگوییم.
عوامل موثردربرق گرفتگی:
1-ولتاز تماس:ولتاز مجاز تماس در فرکانس Hz50دربرق متناوب 50ولت وطبق استاندارد آلمان65 ولت میباشد وبرای برق مستقیم 120میباشد این میزان برای جانوران در برق متناوب25ولت دربرق مستقیم60ولت است.
2-مقاومت بدن:با بالا بودن مقاومت بدن جریان کمتری از بدن عبورمی کند و با پایین بودن مقاومت بدن مانند زمانی که پوست دست یا پا مرطوب است شدت جریان بیشتری از بدن عبور می کند مقاومت بدن در برابر ولتاژ فشار قوی 1000 اهم،در برابر ولتاژ فشار ضعیف 3500 اهم ،ودر برابر جریان برق مستقیم 4500 اهم می باشد.
3-شدت جریان الکتریکی:جریان بدون خطربرای انسان در فرکانس Hz50در حدود 10 میلی آمپر و مقدار جریانی که باعث برق گرفتگی دربرق متناوب میشود 25میلی آمپربوده ودر برق مستقیم این مقدار 50 میلی آمپر است.
4-نوع جریان:پوست بدن مقاومت بهتری در مقابل برق مستقیم دارد ونسبت به جریان متناوب بدلیل وجود فرکانس مقاومت کمتری دارد فرکانس برق موجب انقباض ماهیچه ها و فیبرالا سیون قلب و خفگی می شود.
5-مسیرعبورجریان:بدترین حالت مسیر عبور جریان برق از دست راست به پاهاحدود7/6درصد،ازدست چپ به پاها 7/3 درصد،از دست به دست 3/3 درصد،از پا به پا4/0 درصد کل جریان از قلب عبور میکند.خطرناکترین مسیر ازقفسه سینه میگذ رد جایی که ششها و قلب قرار دارند.
6-مدت زمان عبور جریان برق:عبور 100 میلی آمپردر مدت 3ثانیه باعث از کارافتادگی قلب وقطع تنفس می گردد.
انواع برق گرفتگی:
1-تماس مستقیم با هادیهای برقدار، سیم فاز و نول
2-تماس غیرمستقیم ،تماس بابدنه هادی تجهیزاتی که فاقد سیم ارت یا انواع عیب در مدار الکتریکی خود دارند
3-اتصا ل شبکه فشار قوی ترانسفورماتور بطرف فشار ضعیف
4-عبورجریان فرکانس کم بجدارفرکانسهای زیاد
5-تخلیه بار الکتریکی ذخیره شده تجهیزات برقی در موقع خاموش بودن تجهیزکه به این حا لت اثرخازنی گویند
عمده ترین صدمات ناشی از برق گرفتگی:
1-سوختگی 2-شوک الکتریکی 3-آتش سوزی4-واکنش غیر ارادی مانند سقوط از ارتفاع
انواع عیب ها درمدارات ا لکتریکی:
1-عیب عایق2-اتصال بدنه 3-اتصال به زمین 4-اتصال کوتاه
به طور کلی وسایل حفاظت در برابر خطرات الکتریسیته به دو دسته تقسیم میشوند
1-وسایل حفاظت فردی:این وسایل فرد را به تنهایی در برابر خطرات ناشی از جریان برق محافظت میکنند که عبارتند از :کفشهای عایق ،دستکش های عایق ،کف پوش های عایق که از جنس pvc می باشند
2-وسایل حفاظت عمومی:این وسایل افراد،تجهیزات،وشبکه توزیع برق را در برابر خطرات الکتریسیته محافظت می کنند که عبارتند از:
1-کلیدهای فشار قوی مانند:دژنکتور،سکسیونر،مینیاتوری
2-کلیدهای فشار ضعیف مانند:رله ها،کنتاکتورها،تایمرها
3-ترانسفور ماتورایزولمان: که این ترانسفرماتور سیم نول را از زمین ایزوله می نماید
4-اتاق های هم پتانسیل:که افراد رادر برابر خطرات ناشی از برق صنعتی،برق فشار قوی وصاعقه محا فظت می نماید
5-سیستم اتصال زمین(سیم ارت)
روشهای پیشگیری ازبرق گرفتگی(ایمنی در برابر خطرات ناشی از برق)
1-داشتن مجوزکاربرروی تجهیزات برقدار ویا گواهنامه کار باادوات برقدار برای افرادیکه شغل ایشان ،نصب یاتعمیرات برق میباشد الزامی است
2-گذراندن دوره آموزشی ایمنی برق جهت آشنایی با مخاطرات الکتریسیته برای برقکاران الزامی است
3-قطع برق ازمنبع هنگام تعمیرات یا نظافت تجهزات برق دار الزامی است ومیبایستی کارت قرمز تالحظه ای که کار تعمیرات یا نظافت تمام نشدبر روی تجهیز باشد و پس از اتمام کار تعمیرات با هماهنگی با قطع کننده برق ،دستور وصل برق صادر گردد
4-جلوگیری ازورودافراد متفرقه به قسمتهایی که برق فشار قوی وجود دارد با نصب قفل بردرب این مکان هاو همچنین نصب علائم هشدار دهنده ایمنی بر روی درب تابلوها،پانلها،و پستهای برق
5-استفاده از لوازم حفاظت فردی مخصوص کار با برق برای برقکاران الزامی است
6-استفاده از تجهیزات و وسایل برقی استاندارد مطابق دستورالعمل سازنده الزامی است
7-نگهداری و تعمیرات PM دوره ای از تجهیزات برقدار و تعویض کلیدها،فیوزها،سیمهای معیوب واطمینان از محکم بودن اتصالات برقی و جلوگیری از نشتی برق در اثر خراب شدن عایق سیمهای برقدار یا شل بودن اتصا لات مدار الکتریکی تجهزات
8-نصب برقگیر جهت ساختما نهای مرتفع جهت حفاظت افراد و وسایل برقی در مقابل رعد و برق
9-دور نگه داشتن مواد قابل اشتعال از تجهیزات برقدار
10-نصب سیستم ارت جهت وسایل برقی،تابلوها و پانلهای برق الزامی است
11-جوشکاری و تعمیرات در کارگاههای روباز در مواقع بارندگی بر روی تجهیزات برقدار و یا باوسایل برقدار ممنوع میباشدزیرا در اثر خیس شدن زمین خطر برق گرفتگی وجود دارد
12-عایق نمودن یا محصور نمودن قسمتهای برقدار تجهیزات
13-قطع خودکار منبع برق در صورت عیب ا لکتریکی در مدار تجهیزات برقدار بوسیله کلیدها و فیوزهای محافظ
ارسال نظر