روند تکاملی تخته زیر پائی داربست فلزی در ایران

تخته زیرپایی چیست ؟

تخته زیر پایی وسیله ایی است که روی داربست های فلزی ویا چوبی قرار میدهند و کارگر یا کارگران روی آن رفته و کار انجام میدهند ، بنا بر این از دیر باز ایمنی داربست و تخته های روی آن مورد توجه کارگران و کارفرمایان بوده و هست  و عمدتا برای این کار از تخته های چوبی وارداتی روسی یااز چوب  درخت سنوبر  استفاده می کنند .

تا اینکه شرکت  پالایش نفت اصفهان حدود سال 1386 به این فکر افتاد بجای چوب از فلز آلومینیوم استفاده کند . لذا طرح تخته زیر پایی آلومینیومی از آنجا شروع شد و تخته های چوبی  نسل قدیم نامیده شد.

مزایای استفاده از تخته های زیرپایی کامپوزیت آلومینیومی :

1. ماندگاری طولانی ، مقاومت بالای تخته ها و استفاده حداقل تا 30 سال

2. امنیت و ایمنی بسیار بالاتر برای کار روی داربست های فلزی

3. قرار دادن نگهدارنده جهت ثبات تخته ها روی داربست و عدم لغزش

4. عدم تغییر شکل و خمیدگی در برابر عوامل جوی ( نور آفتاب ، گرما و سرما )

5. استفاده عالی در پروژه های طولانی مدت

6. قابلیت استفاده در پروژه های مختلف و کاهش هزینه ها در خرید تخته های جدید

7. سبکی وزن ، حمل راحت و کار در ارتفاعات

8. قابلیت بازیافت و  فروش به نرخ روز آلومینیوم = بازگشت سرمایه

9. روکش فایبر گلاس روی تخته های آلومینیومی جهت راحتی و دفع الکتریسیته

10. حمل و نقل و بالا و پایین  بردن راحت تخته ها با ایمنی زیاد ، فقط با یک طناب

11. قابلیت کنار هم قرار دادن تخته ها ، استفاده به صورت کف هم سطح و حتی یک سقف

12. قابلیت کوچک و بزرگ کردن آنی هریک از  این تخته ها  ، مناسب با طول داربست

13. استفاده در دور مخازن گرد بدون این که تخته ها ذره ای  روی هم قرار بگیرند !

14. اتصال قفل دار چند زیر پایی در عرض و رسیدن به عرض دلخواه جهت مصارف مختلف

15. بله!  با این تخته ها راه پله داربست فلزی هم میتوان ساخت به  راحتی و مونتاژ بسیار آسان

16. سوراخ هایی تعبیه شده برای اصطحکاک و سوراخ هایی برای خروج مواد در تخته ها !

17. و خیلی قابلیت دیگر که این تخته ها را از تخته های چوبی متمایز میکند

پروسه شکل گیری تخته های زیرپایی آلومینیومی از نسل اول  تا نسل چهارم ( امروز) :

نسل اول تخته های آلومینیومی از قرار دادن یک ورق آلومینیومی روی دو قوطی آلومینیوم و جوشکاری  و پرچ کاری آن بوجود آمد و این تخته ها بعد از مدتی کار کردن جای پرچ هاگشاد کرده و تخته از حالت اولیه خارج شد

نسل دوم تا اینکه بفکر ساخت یک پارچه تخته ها بر آمدند و آن را از پروفیل آلومینیومی ساختند و آن شامل همان دو قوطی و یک ورق روی  آن بود ولی بصورت پروفیل یک پارچه و به روش اکسترود ساخته شد . مثل تخته های چوبی  روی لوله داربست قرار میگیرد و  نگهدارنده های شانه ایی به قوطی ها پرچ کردند تا از جابجائی و لغزید ن آن جلوگیری نماید .  با قرار دادن چند زیر پائی در کنار هم    عرض مورد نظررا  بدست  می آوردند  و این طرح را با  توجه به محاسن زیاد نسبت به تخته های چوبی به شماره  45015   در اداره کل ثبت اختراعات به ثبت رسانیدند

معایب تخته های زیرپایی نسل دوم که به شرح آن میپردازیم :

1-2  – لازم است برای قرار دادن تخته روی داربست حداقل از هر طرف 15 تا 20سانتیمتر از تخته هااز لوله داربست بیرون بزند به این ترتیب باید طول تخته نسبت به دهانه ای که پوشش می دهد حداقل 30 تا 40 سانتی متر بلند تر باشد (معایب : از طول زیر پایی حد اکثر استفاده نمی شود )

2-2- برای قرار گرفتن زیرپایی روی داربست و جابجانشدن آن نگهدارندهای شانه ای زیر آن نصب میشود و آن تشکیل شده از یک تسمه به ابعاد300*60*3  میلیمتری و  5 نیم دایره درآن ایجاد کرده اند و آن را  برضلع داخل پروفیل پرچ و پیچ می کنند . نیم دایره ها از پروفیل بیرون زده و روی لوله داربست قرارمیگیرد و مانع لغزش آن روی داربست میشود .( معایب: ورق 3 میلیمتر بیرون زده از پروفیل در موقع حمل و نقل و انبار کردن ضربه می خورد و خم میشود و پرچ ها ویا جوش آن آسیب میبینند و لازم است پیوسته بازرسی و تعمیر ویا تعویض شوند .)

3-2 -برای داشتن سطح بیشتر از عرض زیر پایی لازم است چند زیر پایی را کنار هم قرار دهیم تا عرض مورد نظر بدست آید  . (معایب : از آنجائی که همیشه نیروی   وارده   به  زیر پایی ها یکسان نیست و   به   یکی بیشتر فشار وارد میشود  وخیز بر می دارد و با زیر پایی کناری خود غیر هم سطح میشود مانند تخته های چوبی در نتیجه ایجاد مشکل و عدم ایمنی میکند .)

4-2- برای ایجاد چند دهانه داربست پشت سر هم لازم است تخته های متوالی را مثل تخته های چوبی  روی هم قرار دهند. (معایب : محل روی هم قرار گرفتن تخته های چوبی ویا آلومینیومی یک غیر هم سطحی بوجود می آورد  که  این غیر  هم سطحی برای کارگر ایجاد مشکل می کند .

نسل سوم زیر پایی ها ضمن داشتن محاسن تخته های چوبی  و تخته های آلومینیومی نسل دوم و  دارای ویژگی های جدید  و بدیع بودن و کارایی بیشتر آن  نسبت به نسل دوم   در اداره کل ثبت اختراعات  به اثبات رسید

نسل سوم با تغییرات و مزایای زیاد نسبت به نسل دوم که به شرح آن میپردازیم :

1-3 – در طراحی پروفیل زیرپایی نسل سوم گوشواره هائی در دوطرف پروفیل تعبیه شده که این گوشواره ها داخل هم رفته و عرض هم سطح و عریضی را بوجود می آورد بطوری که میتوان عرض های هم سطح 20-30-40-50-60-70-80-..... سانتیمتر را بدست آورد . این پیوستگی تخته ها مشکلات کنارهم قراردادن تخته های چوبی و تخته زیر پایی آلومینیومی نسل دوم را بر طرف کرده است .

استوپر (نگهدارنده) نسل سوم بصورت کرکر طراحی وساخته شد ه واین نگهدارنده در ضمن اینکه کاملا به سطح زیر پروفیل می چسبد  سطح بیشتری  دارد  تا  روی لوله بنشیند و هر چه فشار به زیر پایی  وارد شود  به سطح  پرچ ها  وارد می شود و آن را محکم تر می کند به این ترتیب استوپر نسل سوم توانست تا حدی اشکالات استوپر نسل دوم را برطرف کند ونوعی از آن دارای قفل است ، روی داربست براحتی قفل و باز میشود .

در نسل سوم برای متوالی قرار دادن زیر پایی ها در چند دهانه پشت سرهم  واسطه هایی ساخته شد که زیر پایی ها را بدون اینکه روی هم قرار دهیم به دنبال هم قرار می داد به این تر تیب مشکل روی هم قرار دادن تخته های چوبی و تخته های آلومینیومی نسل دوم بر طرف گرده است  .

قرنیزی(ابزار پناه ) طراحی شده که در کنار تخته زیرپایی آلومینیوم نصب میشود و مانع سقوط اشیا از روی تخته میشود و در نسل های قبلی وجود نداشته است

5-3-محل اتصال قلاب تعبیه شده  و از آن تو سط قرقره و طناب برای بالا و پائین بر دن تخته استفاده می شود .

نسل چهارم

نسل چهارم زیر پایی ها ضمن داشتن محاسن تخته های چوبی ومحا سن تخته های آلومینیومی نسل دوم وسوم  دارای ویژگی های خاص وجدید  و بدیع می باشد و کارایی  و ایمنی آن را نسبت به نسل سوم بیشتر نموده است و به این دلیل    در اداره کل ثبت اختراعات با شماره 61511  به ثبت رسیده است .

ویژ گی های بارز نسل چهارم  به شرح ذیل می باشد :

1-4- یک تخته زیرپایی نسل چهار بطول 3متر میتواند فاصله 1/3 متر داربست فلزی را پوشش دهد در حالی که تخته های چوبی و تخته ها آلومینیومی نسل های اول دوم وسوم برای پوشش دهانه 1/3 متری لازم است  حداقل 3.5 مترطول  داشته باشد بنابر این تخته های نسل چهارم حدود 15 در صد بیشتر پوشش مید هد وصرفه اقتصادی بالایی دارد .

استوپر نسل چهارم  بصورت  قلاب دار  طراحی  و  ساخته  شده  و  این استوپر بصورت کشابی داخل قوطی پروفیل زیر پایی حرکت میکند و به این ترتیب طول زیر پایی را میتوان تا هشت سانتیمتر کم یا زیاد کرد ، بعلت داشتن قلاب کاملا روی لوله داربست می نشیند و در صورت لزوم می توان آن را به لوله محکم بست  . با وجود این استوپر طول زیر پایی با فاصله دهانه داربست یکی می باشد و اگر چنانچه دهانه را تا هشت سانتیمترکم یا زیاد تنظیم کرده باشند و یا حتی لوله ها را نسبت به هم زاویه دار بسته باشند این زیر پایی میتواند خود را با آن وفق دهد .

با  این زیرپایی میتواند چند دهانه داربست پشت سرهم را بطور مرتب وکاملاً هم سطح پوشش داد  در حالی که زیر پائی های چوبی و  نسل های اول دوم وسوم  را باید روی هم قراردهیم و این باعث غیرهم سطح شدن آنها میشود و برای کارگری که روی آنها کارمیکند خطراتی را بوجود می آورد ،و این ناشی از اختلاف استوپر تیغه ای و کرکره ای و استوپر قلاب دار کشابی  می باشد .

با زیرپائی نسل چهارم  میتوان چند دهانه داربست پشت سر هم دور مخزن ثابت  را باتوجه به انحنای مخزن پوشش داد  در حالی که زیر پائی های چوبی و زیر پایی ها نسل اول دوم وسوم  رابرای گردش دور مخزن های ثابت باید روی هم قرار داد و این باعث  غیرهم سطح شدن آنها میشود و برای کارگری که روی آنها کارمیکند مشکلات وخطراتی را بوجود می آورد ،  این از محاسن  استوپر قلاب دارکشابی  می باشد و باکم و زیاد داخل رفتن استوپر درون  قوطی میتواند زاویه های متعددی را  به خود بگیرد .

در طراحی پروفیل زیرپایی نسل چهارم گوشواره هائی در دوطرف پروفیل تعبیه شده که این گوشواره ها داخل هم رفته و عرض هم سطح و عریضی را بوجود می آورد بطوری که میتوان عرض های هم سطح 20-30-40-50-60-70-80-..... سانتیمتر را بدست آورد . این پیوستگی تخته ها مشکلات کنارهم قراردادن تخته های چوبی و تخته زیر پایی آلومینیومی نسل دوم را بر طرف کرده است .

مزایای دیگر این تخته ها می توان راه پله داربست فلزی ساخت و ا این ناشی  از اختلاف  استوپر  تیغه ای وکرکرهای و  استوپر  قلاب دار  کشابی  می باشد .

با این تخته ها سطحی به عرض 20 متر در طول 20 متر را کاملاً پوشش داده و این تخته ها از پهلو داخل هم رفته یک سطح کاملاً مسطح یک نواخت را بوجود آورده ، بطوری که اگر روی فقط یک تخته فشار وارد شود دیگر تخته هارا باخود همراه کرده و اختلاف سطح بوجود نمی آورد و درآنِ واحد  به راحتی میتواند وزن دو یا سه دستگاه جوش 600 ال 700 کیلو گرمی و 10  تا  15  نفر کارگر را روی خود تحمل نماید ، از سر نیز کاملا در امتداد هم قرار گرفته اند و کاملاً هم سطح می باشند و فاصله آنها پوشیده میشود ، در حالی که با زیر پائی های چوبی و زیر پایی های نسل اول دوم وسوم نمی توان چنین سطحی را بوجود آورد . و این ناشی از اختلاف طراحی  پروفیل زیرپائی نسل چهارم  که دارای گوشواره های چپ ، گوشواره های راست و استوپر قلاب دار کشابی است  می باشد.

سطح زیر پایی نسل چهارم دارای سوراخ های بر جسته برای ایجاد استحکاک و سوراخ های فرورفته برای دفع آب و روغن و .... از سطح زیر پایی می باشد .

محل اتصال قلاب تعبیه شده ، از آن تو سط قرقره و طناب برای بالا و پائین بر دن تخته استفاده می شود .

نسل چهارم را میتوان توسط روکش فایبر گلاس در مقابل حرارت و الکتریسیته عایق نمود .

نسل پنجم

نسل پنجم در حال طراحی ونمونه سازی می باشد و بمحض تائید باطلاع خواهد رسید .

شرکت های تولید کننده زیر پایی آلومینیومی

تخته زیر پایی چوبی

پویا بست

تسکو

زیر پایی آلومینیومی اصفهان آلفام

زود بست